Noty o autorach

Agnieszka Cybal-Michalska

prof. dr hab., dziekan na Wydziale Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, przewodnicząca Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk, wiceprzewodnicząca Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego oraz kierownik Zakładu Socjopedagogicznych Problemów Młodzieży. Jest członkinią zagraniczną Narodowej Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy. Została wybrana do Rady Doskonałości Naukowej w kadencji 2024–2027. Jej zainteresowania naukowo-badawcze koncentrują się na socjopedagogicznych problemach młodzieży. Złożoność tej tematyki oraz interdyscyplinarny charakter jej ujmowania odzwierciedla aktywność naukowo-badawcza autorki. Bliskie są jej również zagadnienia dotyczące europejskiego wymiaru edukacji oraz ewolucji edukacji w warunkach globalnych. Ukoronowaniem jej dotychczasowych studiów teoretycznych i prac empirycznych, ubogacanych doświadczeniami naukowymi zdobytymi podczas pobytów na Uniwersytecie Londyńskim, Uniwersytecie Amsterdamskim, Uniwersytecie w Sztokholmie, Uniwersytecie Edynburskim i Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku, są m.in. publikacje: Orientacje proeuropejskie młodzieży. Stan i potrzeby edukacyjne (Poznań 2001), Tożsamość młodzieży w perspektywie globalnego świata. Studium socjopedagogiczne (Poznań 2006), Młodzież akademicka a kariera zawodowa (Kraków 2013), redakcja naukowa książek: Jednostka, społeczeństwo i edukacja w globalnym świecie (Poznań – Leszno 2006), Tożsamość w kontekście edukacyjnym i społeczno-kulturowym. Między partykularyzmem a uniwersalizmem (Poznań 2011), Młodzież jako przedmiot i podmiot badań pedagogicznych (Poznań 2019). W 2014 roku została odznaczona przez Prezydenta RP Srebrnym Krzyżem Zasługi za wybitne osiągnięcia w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego w Polsce i w działalności na rzecz upowszechniania idei europejskiej, a także Medalem Komisji Edukacji Narodowej. W 2022 roku otrzymała Medal Unii Lubelskiej za wieloletnią pracę dydaktyczno-badawczą i aktywne współdziałanie z lubelskim środowiskiem naukowym z podziękowaniem za cenny wkład w umacnianie relacji polsko-ukraińskich w atmosferze szacunku i otwartości oraz międzynarodową promocję miasta Lublin. W 2023 roku została uhonorowana Medalem Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego za szczególne zasługi w rozwijaniu nauk pedagogicznych oraz popularyzację ich osiągnięć. W tym samym roku otrzymała Medal Narodowej Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy im K.D. Uszyńskiego za znaczący wkład w rozwój nauk pedagogicznych i oświaty w Rzeczypospolitej Polskiej i na Ukrainie, za wsparcie działań edukacyjnych dzieci i młodzieży z Ukrainy na terenie Polski w czasie wojny w Ukrainie. Czterokrotnie wyróżniona przez JM Rektora UAM nagrodą specjalną I stopnia dla nauczycieli akademickich legitymujących się najwyższym wskaźnikiem efektywności w publikowaniu wysokopunktowanych prac naukowych.


Stefan M. Kwiatkowski

prof. dr hab. dr h. c. multi, kierownik Katedry Pedagogiki Pracy i Andragogiki w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Był prorektorem (2012–
–2016) i rektorem (2016–2020) tej uczelni, wicedyrektorem Instytutu Nauk Ekonomiczno-Społecznych Politechniki Warszawskiej (1987–1991), dyrektorem Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie (1993–2007) i przewodniczącym Rady Naukowej w tym instytucie (2010–2017), przewodniczącym Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk (2007–2011; od 2011 roku jest zastępcą przewodniczącego KNP PAN), sekretarzem naukowym Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN (2007), zastępcą przewodniczącego Komitetu Rozwoju Edukacji Narodowej PAN (2012–2014), członkiem Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów (2011–2012). Doktor honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie (2010) oraz Narodowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. M.P. Dragomanowa w Kijowie (2017). Od 2003 roku jest członkiem zagranicznym Narodowej Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy. Piastował stanowisko eksperta Międzynarodowej Organizacji Pracy (1993); był członkiem zespołu doradców European Training Foundation (1997–2006), a także ekspertem Państwowej Komisji Akredytacyjnej (2005–2011). Promotor w 46 przewodach doktorskich, recenzent w 128 przewodach doktorskich i 38 habilitacyjnych oraz w 24 postępowaniach o nadanie tytułu profesora, a także w 5 postępowaniach o nadanie tytułu doktora honoris causa; recenzent 227 projektów badawczych. Jest ekspertem w zakresie kształcenia zawodowego, współautorem modelu czynności poznawczych uczniów oraz metodologii opracowywania standardów kompetencji zawodowych. Autor ponad 680 artykułów, autor, współautor i redaktor naukowy 98 druków zwartych. Kierownik ponad 20 projektów badawczych dotyczących modelowania czynności poznawczych uczniów, standardów kompetencji zawodowych, przywództwa edukacyjnego, zarządzania w systemie oświaty oraz transferu kapitału edukacyjnego. Pełnił funkcję redaktora naczelnego kwartalnika „Edukacja” (2000–2011) i przewodniczącego rady redakcyjnej czasopisma „Pedagogika Pracy” (1991–2009). Od 2015 roku jest przewodniczącym Komitetu Naukowego czasopisma „Edukacja Ustawiczna Dorosłych”. Został odznaczony: Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1984), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2001), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008) oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2017). Jest laureatem nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za całokształt dorobku (2018).


Jolanta Szempruch 

prof. dr hab., kierownik Zakładu Socjologii Edukacji Uniwersytetu Rzeszowskiego, członek Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk, przewodnicząca Sekcji Pedeutologii KNP PAN. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół problematyki socjologii edukacji, zmiany społecznej i edukacyjnej, pedeutologii, teorii szkoły, polityki społecznej i oświatowej. Autorka wielu monografii, artykułów w czasopismach naukowych oraz rozdziałów w pracach zwartych polskich i zagranicznych. Należą do nich m.in. książki: The School and the Teacher in the Period of Change (Kraków 2010); Nauczyciel w warunkach zmiany społecznej i edukacyjnej (Kraków 2012); Pedeutologia. Studium teoretyczno-pragmatyczne (Kraków 2013); Od zapału do wypalenia? Funkcjonowanie nauczycieli w codzienności szkolnej (współautorka J. Synal, Kielce 2017); School Transformation and Social Change (współautorka K. Potyrała, Göttingen 2022); The School and the Teacher Facing the Challenges of the Present and the Future (współautorzy: M.J. Szymański, B. Cieśleńska, K. Potyrała, Göttingen 2023), a także artykuły w czasopismach i rozdziały w publikacjach: Szkoła w społeczeństwie wielokulturowym („Edukacja Międzykulturowa” 2021, nr 2); Problemy kształcenia i doskonalenie nauczycieli w Polsce – w kierunku profesjonalizacji zawodu („Studia BAS” 2022, nr 2); Leadership Styles of Heads of School and Teachers’ Creative Behavior in a Time of Social Change („Leadership and Policy in Schools” 2023, współautorzy: K. Potyrała, J. Smyła, Ł. Tomczyk); Teachers’ Communicative and Interpretative Competence as a Basis for Co-teaching (w: Co-Teaching – Everyday Life or Terra Incognita of Contemporary Education?, eds. B. Pituła, M. Kowalski, Göttingen 2022); The Goals of Modern Education in Changing Society (w: Education – Multiplicity of Meanings, Commonality of Goals, eds. B. Pituła, I. Nowosad, Göttingen 2022). Ponadto jest współredaktorką wielu książek, m.in.: Kultura – edukacja. Ciągłość i tendencje zmian (współredaktorki: M. Wojciechowska, J. Karczewska, Kielce – Kraków 2011); Profilaktyka i terapia z perspektywy współczesnej pedagogiki (współredaktorki: Z. Zbróg, A. Ratajek, Kielce – Kraków 2011); W trosce o nauki pedagogiczne i rozwój polskiej edukacji. Księga jubileuszowa dedykowana prof. Czesławowi Banachowi w 80. rocznicę urodzin (współredaktor M.J. Szymański, Lublin – Kraków 2011); Podmiotowość w edukacji – wymiary i konteksty (współredaktorki: M. Kwaśniewska, A. Szplit, Kielce – Kraków 2011); Nauczyciel i uczeń w przestrzeni edukacyjnej (współredaktorki: E. Zyzik, M. Parlak, Kielce – Kraków 2011); Oblicza wychowania (współredakcja, Kielce – Kraków 2011); Społeczeństwo i zdrowie – wielorakie perspektywy (współredaktorki: J. Kosecka, J. Smyła, Kielce 2018); Nauczyciel wobec wyzwań nowoczesności. Kierunki, koncepcje i dylematy (współredaktorki: A. Ratajek, J. Smyła, Wrocław 2018); Edukacja wobec wyzwań zmieniającego się świata. Diagnozy i projekcje rozwiązań (współredaktorki: J. Smyła, M. Kwaśniewska, Kielce 2021); Wyzwania, dylematy i perspektywy edukacyjne. Konteksty zmian (współredaktorki: J. Smyła, J. Miko-Giedyk, Kielce 2021); „Roczniki Nauk Społecznych” 2023, t. 51, nr 3 (współredakcja tomu z J. Gałkowskim).


Mirosław J. Szymański

prof. dr hab., kierownik Katedry Społecznych Podstaw Rozwoju Oświaty w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, wiceprzewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk i przewodniczący Sekcji Pedagogiki Szkoły KNP PAN. Autor wielu publikacji podejmujących problematykę edukacji. Do najnowszych należą m.in.: Studia i szkice z socjologii edukacji (wyd. 6 popr. i uzup., Warszawa 2012), Socjologia edukacji. Zarys problematyki (Kraków 2013), Edukacyjne problemy współczesności (Kraków – Warszawa 2014), Edukacja w zmieniającym się społeczeństwie (Warszawa 2021); The School and the Teacher Facing the Challenges of the Present and the Future (współautorzy: J. Szempruch, B. Cieśleńska, K. Potyrała, Göttingen 2023). Zainteresowania naukowe: zmiana społeczna a zmiana edukacyjna, przemiany edukacji w Polsce, młodzież w świecie wartości, konstruowanie tożsamości, funkcjonowanie szkolnictwa na terenach wiejskich, społeczne podłoże selekcji szkolnej.

Bogusław Śliwerski

prof. dr hab., kierownik Katedry Teorii Wychowania na Wydziale Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego; doktor honoris causa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (2014), Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy (2016), Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie (2017), Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (2020) i Narodowej Akademii Nauk Pedagogicznych Ukrainy (2019); profesor honorowy Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie i Uniwersytetu Śląskiego; członek The International Board of Tomas Bata University in Zlin. W latach 2011–2019 był przewodniczącym Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, a od 2019 roku jest członkiem Rady Doskonalenia Naukowego. Ostatnio wydał m.in.: Czeska edukacja i myśl społeczna. Studia i szkice pedagogiczne (Łódź 2023); Metody aktywizujące w kształceniu i doskonaleniu pedagogów (Kraków 2022); Kultura rywalizacji i współpracy w szkole (Warszawa 2022); Uwolnić szkołę od systemu klasowo-lekcyjnego (współautor M. Paluch, Kraków 2021); (Kontr-)rewolucja oświatowa. Studium z polityki prawicowych reform edukacyjnych (Łódź 2020); Pedagogika holistyczna. Studium z perspektywy metanauk społecznych (Warszawa 2020); Istota, sens i uwarunkowania (wy)kształcenia (współautorzy: K. Maliszewski, D. Stępkowski, Kraków 2019); Edukacja (w) polityce – polityka (w) edukacji. Inspiracje do badań polityki oświatowej (Kraków 2015); Diagnoza uspołecznienia publicznego szkolnictwa III RP w gorsecie centralizmu (2013). Redaktor naczelny kwartalnika „Studia z Teorii Wychowania”. Zainteresowania naukowe: pedagogika ogólna, filozoficzne i teoretyczne podstawy wychowania, pedagogika porównawcza, pedagogika szkoły wyższej i pedagogika (wczesno)szkolna. Autor bloga: www.sliwerski-pedagog.blogspot.com.