Wartości, cele i plany życiowe młodzieży nieprzystosowanej społecznie

Wartości, cele i plany życiowe młodzieży nieprzystosowanej społecznie

ISBN: 978-83-8095-069-6
34,80 zł

Wyświetl historię cen produktu

Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 34,80 zł

Czas dostawy kurierem InPost 24 godziny! E-booki w ciągu 15 minut!

{...} materiał jest imponujący i niezwykle bogaty. Wielką umiejętnością Autora jest zaprezentowanie go w tak czytelny i pozwalający Czytelnikowi na jego śledzenie sposób. […] Książkę uważam za bardzo interesującą i potrzebną na polskim rynku.

Publikacja dostępna w wersji papierowej oraz elektronicznej e-book:

Wersja książki
Ilość

Niniejsza książka to studium, w którym została podjęta próba empirycznej, jak i teoretycznej analizy systemów wartości, celów i planów życiowych dziewcząt jak i chłopców w okresie dojrzewania przejawiających zróżnicowane natężenie syndromu nieprzystosowania społecznego. W prezentowanej pracy dążono do realizacji powiązanych ze sobą następujących celów:

- usystematyzowania definicyjnego nieprzystosowania społecznego, które inaczej nazywane jest w naukach społecznych, medycznych i prawnych,

- opracowania charakterystyki dynamiki natężenia dokonywania czynów karalnych w Polsce w aspekcie statystyk policyjnych,

- opracowana charakterystyki dynamiki liczby orzeczeń sądowych wobec nieletnich dziewcząt i chłopców w związku z czynami karalnymi oraz demoralizacją,

- analizy teoretycznej czynników dynamizujących rozwój osobowości młodzieży,

- empirycznej weryfikacji postawionych problemów badawczych dotyczących nieletnich dziewcząt jak i chłopców o zróżnicowanym natężeniu syndromu nieprzystosowania społecznego.

Książka przedkładana Szanownym Czytelnikom, poruszane w niej teoretyczne zagadnienia jak i kontekst empiryczny, mogą okazać się użyteczne dla psychologów, pedagogów, prawników, socjologów i nauczycieli pełniących różne funkcje w szeroko pojętym Wymiarze Sprawiedliwości, ale także w systemie profilaktyki społecznej, edukacji, resocjalizacji i terapii młodzieży nieprzystosowanej społecznie.

Z recenzji prof. zw. dr hab. Beaty Pastwy-Wojciechowskiej


Paweł Kozłowski omawia w książce tematykę młodzieży niedostosowanej społecznie, konkretnie zaś zagadnienia wartości, celów i planów życiowych. [...] Skupia się na okresie rozwojowym, jakim jest […] adolescencja, co z pewnością sytuuje problematykę badań w kontekście nie tylko behawioralnych przejawów zachowania, ale także ścieżek rozwojowych zachowań zarówno prawidłowych, jak i zaburzonych. […] Niezaprzeczalnym walorem [...] jest również osadzenie prowadzonych rozważań oraz badań w nurcie psychologii, który ciągle jest niewspółmiernie mało wykorzystywany w Polsce. […]

Pragnę bardzo mocno podkreślić, że Autor zaprezentował się jako osoba operująca wiedzą teoretyczną na poziomie ponadprzeciętnym, wykazał się ponadto nie tylko znajomością, ale także umiejętnością analizy i syntezy różnych aspektów posiadanej przez siebie wiedzy, tocząc bardzo ciekawe polemiki. Jest to bardzo istotne i podnosi walor pracy, albowiem Czytelnik nie dostaje do ręki kolejnej pozycji stanowiącej streszczenie innych książek, ale pracę, która odzwierciedla profesjonalizm jej Autora. […]

Przedstawiony materiał jest imponujący i niezwykle bogaty. Wielką umiejętnością Autora jest zaprezentowanie go w tak czytelny i pozwalający Czytelnikowi na jego śledzenie sposób. […] Książkę uważam za bardzo interesującą i potrzebną na polskim rynku.

93 Przedmioty

Opis

Książka elektroniczna - E-book
Epub, Mobi
Książka papierowa
oprawa miękka

Specyficzne kody

isbn
978-83-8095-069-6

Paweł Kozłowski

Kozłowski Pawełdoktor nauk społecznych w zakresie psychologii, pedagog resocjalizacyjny, kierownik Zakładu Pedagogiki Społecznej w Instytucie Pedagogiki Akademii Pomorskiej w Słupsku, kurator specjalista Sądu Rejonowego w Słupsku, kierownik Ośrodka Kuratorskiego nr 1 przy Sądzie Rejonowym w Słupsku; członek Zespołu Pedagogiki Resocjalizacyjnej przy Komitecie Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk, Polskiego Towarzystwa Kryminologicznego im. Prof. Stanisława Batawii, a także Pomorskiego Stowarzyszenia Zawodowych Kuratorów Sądowych, absolwent Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury w zakresie mediacji. Jego naukowe zainteresowania obejmują zagadnienia systemów wartości, celów i planów życiowych nieletnich, trajektorii rozwojowych nieprzystosowania społecznego, a także fenomenu automutylacji wśród osób odbywających karę pozbawienia wolności.

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Autor

Paweł Kozłowski

ISBN druk

978-83-8095-069-6

ISBN serii

978-83-8294-159-3

Objętość

208 strony

Wydanie

I, 2016

Format

B5 (160x235). E-book": pdf, epub i mobi

Oprawamiękka, klejona

Podziękowania

Wstęp


Rozdział 1. Zjawisko nieprzystosowania społecznego

1.1. Wokół pojęcia nieprzystosowania społecznego

1.2. Dyskusja o definicji

1.3. Nieletni w polskiej kodyfikacji prawnej

1.4. Czyny karalne popełniane przez nieletnich

1.5. Przejawy demoralizacji młodzieży


Rozdział 2. Teorie nieprzystosowania społecznego

2.1. Teorie biologiczne

2.2. Interpretacja psychodynamiczna nieprzystosowania społecznego

2.3. Teoria przywiązania i jej znaczenie w kształtowaniu się zachowań nieprzystosowanych

2.4. Teoria odporności (resilience) psychicznej a nieprzystosowanie społeczne

2.5. Behawioralne ujęcie nieprzystosowanych zachowań

2.6. Nieprzystosowanie społeczne w optyce poznawczo-behawioralnej

2.7. Nieprzystosowanie społeczne w perspektywie teorii socjologicznych

2.8. Nieprzystosowanie społeczne jako zakłócenie stałości ekologicznej

2.9. Społeczne nieprzystosowanie w kontekście fenomenu kulturowego


Rozdział 3. Wartości, cele i plany życiowe jako czynniki dynamizujące rozwój osobowości młodzieży

3.1. Wartości

3.2. Cele życiowe

3.3. Plany życiowe


Rozdział 4. Metodologiczne podstawy badań własnych

4.1. Cele badania, pytania i hipotezy badawcze

4.2. Charakterystyka badanych grup

4.3. Metody pomiaru zmiennych

4.4. Organizacja i przebieg badań

4.5. Sposób opracowania statystycznego wyników badań


Rozdział 5. Preferowane typy, grupy wartości oraz generowane cele i plany życiowe dziewcząt i chłopców zróżnicowanych pod względem natężenia nieprzystosowania społecznego

5.1. Preferowane przez młodzież nieprzystosowaną społecznie typy wartości

5.2. Preferowane przez młodzież nieprzystosowaną społecznie grupy wartości

5.3. Cele życiowe młodzieży nieprzystosowanej społecznie

5.4. Plany życiowe nieletnich


Rozdział 6. Zróżnicowanie młodzieży nieprzystosowanej społecznie pod względem wybranych zmiennych psychologicznych

6.1. Poczucie położenia kontroli

6.2. Poczucie kompetencji

6.3. Poziom samooceny

6.4. Kontrola emocjonalna

6.5. Ekspresja gniewu


Rozdział 7. Analiza zależności pomiędzy wartościami, celami, planami życiowymi a zmiennymi psychologicznymi

7.1. Związki wartości nieletnich ze zmiennymi psychologicznymi

7.2. Związki celów życiowych nieletnich ze zmiennymi psychologicznymi

7.3. Związki planów życiowych nieletnich z wybranymi zmiennymi psychologicznymi


Rozdział 8. Podsumowanie

8.1. Dyskusja wyników

8.2. Wnioski aplikacyjne – w kierunku teleologicznej resocjalizacji nieletnich


Bibliografia

Akty prawne

Źródła internetowe

Wstęp

Niniejsza książka to studium, w którym została podjęta próba zarówno empirycznej, jak i teoretycznej analizy systemów wartości, celów i planów życiowych osób w okresie dojrzewania przejawiających zróżnicowane natężenie syndromu nieprzystosowania społecznego.

Adolescencja jest przejściowym okresem w rozwoju między dzieciństwem a dorosłością. Charakteryzuje się wielością zmian biologicznych, psychicznych i społecznych. Zmiana jest definicyjną cechą tego okresu ontogenezy. Ponadto wśród jednostek istnieje znaczne zróżnicowanie pod względem początku, czasu trwania i nasilenia doświadczanych przemian. W tym jednym okresie rozwojowym występują dodatkowo dwa punkty zwrotne (transition points): między dzieciństwem a wczesną adolescencją oraz między późną adolescencją i wczesną dorosłością. Są one istotne szczególnie w przypadku osób nieprzystosowanych społecznie, ponieważ potencjalne scenariusze życiowe (również te nieprzystosowawcze, a niekiedy wręcz destruktywne) z dzieciństwa w procesie poszukiwania własnej tożsamości właśnie w okresie dojrzewania mają dogodne podłoże do realizacji.

Dla młodzieży okres dojrzewania może być czasem adaptacji i poprawy funkcjonowania psychospołecznego, jednak bywa także, że poprzez zawirowania zmian sprzyja nieprzystosowaniu społecznemu, rozwojowi różnych rodzajów zaburzeń. Jak pisze H. Sęk, jest to czas największego ryzyka rozwojowego. Młodzież, by realizować cel związany z odnalezieniem odpowiedniej dla siebie roli w przestrzeni życiowej, podejmuje zachowania, które przybierają formę eksploracyjną. Niekiedy poszukiwania te dotyczą też eksperymentowania kontestującego funkcjonowanie zgodne z normami prawnymi, moralnymi i społecznymi. Efekty rozwoju związane z wchodzeniem w role odrzucające te normy w bliższej lub dalszej przyszłości są szkodliwe dla osoby realizującej taką rolę bądź też dla jej otoczenia społecznego.

Badania młodzieży w wieku adolescencji uzasadnione są tym, że w okresach przejściowych, czyli charakteryzujących się gwałtownymi zmianami rozwojowymi, można zidentyfikować czynniki ryzyka rozwoju osobowości. Na tym etapie rozwojowym występuje również duża podatność na wywarcie ewentualnego pozytywnego wpływu na system, który jest w stanie ciągłej zmiany. Zatem projekt badawczy odnoszący się do dynamizujących elementów osobowości, jakimi są wartości, cele i plany życiowe młodzieży nieprzystosowanej społecznie, wydaje się uzasadniony perspektywą rozwojową. Ponadto, jak wskazuje B. Pastwa-Wojciechowska, należyte zbadanie osobowości człowieka poddanego oddziaływaniom resocjalizacyjnym może mieć kluczowe znaczenie w doborze odpowiednich i efektywnych metod stosowanych wobec niego działań.

Problem nieprzystosowania społecznego, jak wynika ze statystyk resortu sprawiedliwości, raportów policyjnych oraz danych demograficznych, dotyczy około 5% ogółu populacji młodzieży w Polsce. Stało się to powodem podjęcia przez Najwyższą Izbę Kontroli czynności sprawdzających sposób organizacji systemu resocjalizacji nieletnich sprawców czynów karalnych. Jako uzasadnienie kontroli przeprowadzonej w 2009 roku podano

[…] informacje o wzroście przestępczości wśród nieletnich oraz brutalizacji zachowań nieletnich przebywających w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich.


Raport NIK wskazywał na konieczność zmian w systemie resocjalizacji, włącznie z prawnymi. Podkreślano w nim, że najistotniejsze przekształcenia powinny dotyczyć zwiększenia skuteczności działań resocjalizacyjnych poprzez usprawnienie indywidualnych programów resocjalizacji, przy określeniu ich form oraz kryteriów efektywności. Wykazano również zasadność nawiązania pełniejszej współpracy zakładów poprawczych z instytucjami, które mogłyby pomóc w usamodzielnianiu się wychowanków, czyli w realizowaniu ich celów i planów życiowych.

Przytoczone spostrzeżenia stanowią motywację do dokładniejszego przyjrzenia się uwarunkowaniom psychospołecznym zjawiska nieprzystosowania społecznego. Jest ono wyjaśniane przez wiele teorii przenikających się działów nauki. W polskiej literaturze psychologicznej najczęściej próbę eksplikacji zjawiska nieprzystosowania społecznego i przestępczości podejmowano w odniesieniu do teorii biologicznych, psychoanalizy oraz behawioryzmu. Jak wskazują B. Urban, a także R. Opora, nadal rzadko jednak uwzględnia się współczesny nurt psychologii w tłumaczeniu zachowań osób społecznie nieprzystosowanych. W rezultacie zauważalny jest w dalszym ciągu deficyt badań psychologicznych nad zachowaniami nieprzystosowanymi społecznie młodzieży. Zauważa to także K. Ostrowska, która uzasadnia potrzebę wyodrębnienia nowego działu psychologii, a mianowicie psychologii resocjalizacyjnej. W ten sposób sformułowane zostało swoiste wyzwanie dla psychologii w wymiarze badań zjawiska nieprzystosowania społecznego, uwarunkowań przestępczości oraz psychologicznego ujęcia procesu resocjalizacji.

Realizacja przyjętego projektu badawczego, ukierunkowanego na zbadanie elementów dynamizujących osobowość, czyli wartości, celów i planów życiowych młodzieży zróżnicowanej pod względem poziomu nieprzystosowania społecznego, wydaje się uzasadnioną próbą uzupełnienia, choćby częściowego, konstatacji empirycznych, a także systemowych rozwiązań praktyki resocjalizacyjnej. Wpisuje się bowiem w przestrzeń powiązań psychologii jako nauki i praktyki. Jak podkreślają A. Gołąb i J. Reykowski, od kognitywnego opanowania świata, ustalenia preferencji tego, co ważne, oraz określenia kierunku, w jakim warto podążać, czyli od standardów ewaluacyjnych, zależą specyficzne reakcje człowieka. Stanowią one jednocześnie obszar, w którym należy poszukiwać czynników kryminogennych.

 

recenzja

Recenzja: Resocjalizacja Polska 17/2019


W roku 2016 ukazała się na rynku księgarskim niezwykle cenna publikacja autorstwa Pawła Kozłowskiego, mająca postać monografii, w której została jednocześnie podjęta próba empirycznej i teoretycznej analizy systemów wartości, celów i planów życiowych osób w okresie dojrzewania przejawiających symptomy niedostosowania społecznego. Dokonana przez Autora eksplikacja ma charakter innowacyjny, ponieważ podąża za nowym, jakże aktualnym trendem, jaki jest obserwowany w wyjaśnianiu zjawiska demoralizacji i nieprzystosowania wśród nieletnich. Przez minione dekady mieliśmy możliwość zapoznawania się z przedmiotowym zagadnieniem przede wszystkim w ramach analiz pedagogicznych. Na szerszą skalę, wyjaśniając zakłócone funkcjonowanie adolescentów w nurcie psychologicznym, podjęli dopiero niedawno w swych cennych publikacjach Wysocka i Opora. Wysocka postuluje nawet o wyodrębnienie nowego działu naukowego z zakresu psychologii resocjalizacyjnej, podczas gdy Opora dokonuje analizy niedostosowania społecznego względem zmian w zakresie odporności psychicznej i zniekształceń poznawczych. Teraz z kolei Autor recenzowanej książki kontynuuje ten tor naukowych analiz niedostosowania od strony psychologicznej, badając szeroki zakres systemów aksjologicznych i teleologicznych życia nieletnich. Co czyni je niezwykle cennym? – ich wymiar nie tylko naukowy, ale również pragmatyczny, co jest efektem bogatego doświadczenia Autora i jego działalności w obu obszarach zarówno akademickim, jak i praktyki resocjalizacyjnej. Połączenie tych elementów poskutkowało powstaniem wartościowej książki, istotnie wzbogacającej dorobek literatury przedmiotu. Niezaprzeczalnym walorem książki jest także jest klarowna, czytelna prezentacja jej treści, dzięki czemu staje się wysoce zrozumiała dla szerokiego grona czytelników.

Opisywana książka analizuje problem niedostosowania społecznego młodzieży i kluczowych zagadnień pod kątem ich resocjalizacji, zagadnień dotąd mało powszechnych. Należy zauważyć, że Autor podjął się wyboru obszaru badawcze- go z dużą świadomością. Już we wstępie tłumaczy ważność tematyki opracowania dwoma podstawowymi powodami. Pierwszy z nich to wiek adolescencji młodych ludzi, gdzie, jak zauważa Pastwa-Wojciechowska, nie dość, że dynamika okresu zmian rozwojowych jest niezwykle duża, to do tego plastyczność osobowości młodych ludzi jest wyjątkowo podatna na wpływy zewnętrzne. Inny powód to sama podmiotowość młodzieży, która niebawem będzie pełnić kolejne role społeczne, tworząc społeczeństwo – zatem zarówno dla ich dobra, jak i korzyści społeczeństwa w interesie jest zadbanie o prawidłową (re)socjalizację jej członków.

Pierwsza część opracowania poświęcona jest aktualnym dyskursom znaczeniowym w obszarze semantycznym oraz kodyfikacyjnym podstawowych pojęć występujących wokół zjawiska nieprzystawania społecznego. Jest dość syntetyczna, acz wystarczająco wyczerpująca, analiza będąca jednocześnie wprowadzeniem do dalszych treści teoretycznych. Czytelnik ma w niej możliwość oglądu badanych wątków z różnych perspektyw – pedagoga, psychologa, socjologa czy kryminologa.

Poza spojrzeniem uwzględniającym dane profesje, Autor podąża również za wyjaśnieniami innych autorów, którzy na przestrzeni lat wnieśli swój dorobek w tym obszarze, posługuje się zarówno autorytetami krajowymi, jak i zagranicznymi. W części tej znajdujemy wiele zestawień, które ukazują nie tylko problem zjawiska, ale także pozwalają zorientować się w podstawowych jego wymiarach, jak: liczba, wskaźniki dynamiki, analiza jakościowa czy odniesienie do szerszych populacji. Powyższe wydaje się być zabiegiem niezbędnym, ponieważ pozwala na zrozumienie znaczącego rozróżnienia podejmowanych zagadnień niedostosowania społecznego w tej specyficznej grupie jaką stanowią osoby nieletnie. Dzięki temu czytelnik może bez większego trudu poznać specyfikę tej populacji, znacznie odmiennej od grupy osób dorosłych. Polityka względem tych dwóch grup, nieletnich i dorosłych, jest zgoła odmienna i wyjaśnienia względem pierwszej z nich z dużą umiejętnością dokonuje Autor. Szczególne miejsce daje w swoim opisie kodyfikacji prawnej, gdzie posiłkując się obowiązującą wykładnią prawną oddaje rzeczowy wachlarz stosowanych środków względem nieletnich. Ostatecznie skupia się na procesie ich demoralizacji prowadzącej do jej najbardziej skrajnej postaci, tj. popełniania czynów karalnych.

Druga część opracowania Pawła Kozłowskiego ukazuje teoretyczne konteksty nieprzystosowania społecznego. Jest to holistyczna i transparentna analiza opracowań teoretycznych w poszukiwaniu etiologii zjawiska. Autor rozpoczyna od wyjaśnień opartych na teorii biologicznej, które łączy z obserwowanymi ekspresjami behawioralnych dysfunkcji człowieka, a znajdujące swoje korzenie zarówno w dziedziczności, jak i i środowisku. Znajdujemy tutaj analizę niemal historyczną, bo sięgającą nawet do dawnych już propozycji Lambroso, Sheldona czy Schroederów. Następnie czytamy o interpretacji psychodynamicznej, gdzie podmiotem są dynamizmy ludzkiej psychiki. Tutaj posługuje się wykładnią przywoływaną za A. Aichornem, F. Alexandrem, H. Healy’em, K. Friendlanderem, D. Dixonem czy E. Glovera’em, aby ostatecznie nawiązać do tak szczegółowego nurtu jak kontekst analizy transakcyjnej E. Berne’a czy psychoanalizę humanistyczną E. Fromma. Paweł Kozłowski opisał także teorię przywiązania i jej znaczenie w kształtowaniu się zachowań nieprzystosowanych według J. Bowlby’ego, teorię odporności psychicznej według Mischela, Shody, Bandury i innych, aby poprzez behawioralne i poznawczo-behawioralne ujęcie wyjaśnienia ostatecznie dokonać analizy w perspektywie teorii socjologicznych, ekologicznych i kulturowych. Powyższa analiza dostarcza czytelnikowi cennych informacji i umożliwia mu zorientowanie się w głównych nurtach wyjaśniania omawianego zjawiska, a co niezwykle cenne, wzbogaconego o trendy najbardziej aktualne, co bezsprzecznie jest niewątpliwym atutem recenzowanej pozycji.

Kolejną część książki, po uprzednim rzetelnym wprowadzeniu czytelnika w problematykę zjawiska nieprzystosowania społecznego, Autor poświęcił teoretycznym dywagacjom na rzecz podmiotu swoich dociekań naukowych, tj. młodzieży. W tym celu przedstawił czynniki dynamizujące rozwój jej osobowości – wartości, cele i plany życiowe. Uwzględniając, że owe zmienne umiejscawiają się w kategoriach psychologicznych, na tej bazie dokonał wyczerpującej analizy pojęć, omówienia procesów i zależności jakie zachodzą w trakcie rozwoju osobowości młodych ludzi. Udowadnia już w tym miejscu rozważań teoretycznych, że uwzględnienie podjętych przez niego czynników związanych z rozwojem jednostki nie jest przypadkowe. Jednoznacznie potwierdza to za przytoczoną wykładnią teoretyczną chociażby takich autorów, jak: Allport, Epstein, Schwartz, Piaget i innych. Autor zauważa, że jakkolwiek pojęcia wartości i celów kształtują się w obrębie procesów poznawczych, o tyle plany życiowe są takim katalogiem zasobów człowieka, które stanowią czynnik uruchamiający, sprawczy w dążeniu do zmiany, która jest przecież oczekiwanym stanem postulatywnym w procesie resocjalizacji. Zatem podejmowana przez niego triada (wartości, cele i plany życiowe) wydaje się być komplementarnym ujęciem w wyjaśnianiu kształtującej się osobowości młodzieży.

Po spójnie powiązanym ze sobą teoretycznym wywodzie, jaki stanowią trzy pierwsze rozdziały książki, Autor podejmuje udaną próbę przedstawienia konceptualizacji i operacjonalizacji swoich zamierzeń badawczych. Na rozdział metodologicznych podstaw badań własnych składa się pięć klarownych części. Pierwsza z nich przedstawia cele zrealizowanego projektu badawczego, pytania i hipotezy badawcze, kolejna omawia badaną populację, następna dotyczy metod pomiaru zmiennych, aby po przedstawieniu organizacji i przebiegu badań zakończyć zamierzenia badawcze omówieniem sposobu opracowania statystycznego wyników badań. Z pytań badawczych wyłania się dociekliwość Autora w porównaniu grup osób nieprzystosowanych społecznie z przystosowanymi oraz chęć dokonania analizy porównawczej młodzieży ze względu na poziom nieprzystosowania społecznego. Aby wyczerpać omawiane zjawisko, postawił on wiele hipotez, z których już przed poznaniem wyników czytelnik ma poniekąd zapewnienie, że omawiane zjawisko zostanie ostatecznie wyczerpująco omówione. Badaniami została objęta znaczna populacja, bo około 500 osób, co pozwala przyjąć, że podjęte badania w paradygmacie ilościowym spełniają wymogi reprezentatywności. W ramach metod pomiaru Autor wykazał się szczególnym zaangażowaniem – korzystał zarówno z własnych opracowań (ankieta socjodemogra- ficzna), jak i wielu narzędzi standaryzowanych. Do opracowania statystycznego użył oprogramowania IBM SPSS Statistics, które pozwoliło mu na przeprowadzenie ana- lizy opisowej i decyzyjnej. Dokonał analiz szeregu zmiennych, jak i określenia związ- ków pomiędzy nimi. Swoje wyniki przedstawił w formie liczbowej oraz graficznej.

Trzy kolejne rozdziały opracowania zawierają szczegółowy i wiele wnoszący zakres wiedzy merytorycznej wynikający z przeprowadzonych badań – jest wnikliwą analizą wniosków z badań.

Najpierw Autor pochyla się nad określeniem preferowanych typów, grup wartości oraz celów i planów życiowych młodzieży obojga płci, zróżnicowanej pod wzglę- dem natężenia nieprzystosowania społecznego. Wnioski z tej części wydają się być niezwykle ciekawe, a nawet zaskakujące. Autor, prezentując wyniki swoich badań, konfrontuje je z wynikami innych badaczy. Nie obawia się poddać polemice i prowadzi merytoryczną dyskusję z nieco odmiennymi czy nawet mijającymi się wnioskami badań swoich i innych, również prowadzonych przez instytuty badawcze (CBOS). W pierwszym rozdziale, podejmującym analizę wyników, Autor odnosi się do badań międzykulturowych wartości, w drugim – do celów o charakterze perspektywicznym, a w trzecim – do planów życiowych, uwzględniając koncentrację na rodzinie, edukacji, towarzyskości, bycie, rozwijaniu talentów, estetyce własnej czy w końcu na planach resocjalizacyjnych i aspołecznych.

W kolejnym rozdziale analiz Autor opisuje młodzież pod względem takich zmiennych psychologicznych, jak: wewnątrzsterowność, poczucie kompetencji, siła, wytrwałość, poziom samooceny, wskaźnik kontroli emocjonalnej, gniewu, lęku czy depresji. Każdorazowo weryfikuje swoje osiągnięcia, jak w całej analizie, z doniesieniami zarówno literatury polskiej, jak i zagranicznej. W ostatniej części wyników badań zaprezentował wyniki analiz statystycznych przeprowadzonych pod kątem ustalenia psychologicznych, opisanych w tym akapicie powyżej, predyktorów preferowanych wartości, kształtowanych celów i planów życiowych młodzieży zróżnicowanej poziomem nieprzystosowania społecznego. Dokonana eksploracja pozwala na wyciągnięcie wniosków, iż dokonana analiza psychologiczna jest statystycznie istotna i pozwala na ustalenie konstelacji najważniejszych wpływów na osobowość młodzieży nieprzystosowanej społecznie.

Całość projektu Autora zamyka podsumowaniem, w którym zawiera dyskusję na temat wyników uzyskanych badań oraz wysuwa wnioski aplikacyjne, aby zmierzać do ukierunkowania nowatorskich celów współczesnej resocjalizacji nieletnich. Dyskutując nad wynikami, Autor zwięźle dokonał raz jeszcze zebrania konkluzji ze zrealizowanego z powodzeniem projektu badawczego. Mocno uogólniając wnioski Pawła Kozłowskiego czytamy, że w pracy resocjalizacyjnej z nieletnimi należy rozbudowywać i konkretyzować pozytywny aspekt diagnozy resocjalizacyjnej poprzez wykorzystanie zasobów, na których opiera się dynamika interakcjonistycznego procesu resocjalizacji. Ponadto ustalenie systemu celów życiowych młodzieży może stać się kanwą do nowego ujęcia procesu diagnostycznego, jak podkreśla sam Autor – niestereotypowego i nieschematycznego. Poza tak istotnym procesem diagnozy w resocjalizacji, niemniej ważnym jest kolejny, a mianowicie tworzenie indywidulanych programów resocjalizacji, gdzie dokonane przez Badacza analizy będą sprzyjać zapewne zaszczepieniu idei teleologicznej, która bazować będzie na wartościach, celach i planach życiowych jednostek. Ostatecznie Autor apeluje do organizatorów procesu edukacyjnego, by ci stworzyli praktykom możliwości do pracy uwzględniającej nie tylko pracę z uczniem, ale i dorastającym człowiekiem, ze zwróceniem szczególnej uwagi na dynamikę wieku adolescencji i adekwatne pochylenie się na nim.

Książka Pawła Kozłowskiego jest niezwykle cenną pozycją lokującą się w spuściźnie literatury przedmiotu, pozwalającą na lepsze zrozumienie fenomenu nieprzystosowania społecznego. Kładzie nacisk na podmiotowość osób nieletnich. Ukazuje, że dojrzewający człowiek w tym trudnym, dynamicznym, ale i plastycznym okresie ma być celem działań resocjalizujących a nie środkiem; daje mu prawo do samodecydowania i samostanowienia. Komplementarność książki, z odpowiednim wstępem teoretycznym, stanowiącym podstawę do podjętego projektu badawczego, sprawnie przeprowadzonym procesie badania oraz wnikliwą analizą wyników badań, z końcowymi wnioskami oraz postulatami, staje się atrakcyjna dla szerokich kręgów zainteresowanych zjawiskiem zarówno zagrożenia niedostosowaniem społecznym, jak i już procesem niedostosowania społecznego. Zapewne wiele korzyści z jej studiowania odniosą zarówno studenci nauk humanistycznych, prawniczych, kadra akademicka, jak i praktycy (wychowawcy placówek opiekuńczo-wychowawczych, socjoterapeutycznych, resocjalizacyjnych, prawnicy, sędziowie, prokuratorzy). Książka świetnie wypełnia lukę w połączeniu światów akademickiego i praktycznego, staje się odpowiedzią na powtarzające się apele artykułowane we wnioskach spotkań kręgów naukowych oraz praktyków. Z powodzeniem wpisuje się w przestrzeń nauki i praktyki, a co szczególnie cenne – Autor dokonuje analizy w ujęciu trajektorii podjętych zmiennych mających swe uzasadnienie w nurcie nauk psychologicznych, które, mimo wszystko, nie jest póki co powszechne, a jak dowodzi sam Autor, takie być powinno.

źródło: Wiesław NYNCA, Juvenile Detention Center in Chojnice, Poland Social Studies: Theory and Pratice nr 1/ 2017 i dostępny pod linkiem: http://www.social-studies.pl/NR2/14.pdf




Z recenzji prof. zw. dr hab. Beaty Pastwy-Wojciechowskiej

Paweł Kozłowski omawia w książce tematykę młodzieży niedostosowanej społecznie, konkretnie zaś zagadnienia wartości, celów i planów życiowych. [...] Skupia się na okresie rozwojowym, jakim jest […] adolescencja, co z pewnością sytuuje problematykę badań w kontekście nie tylko behawioralnych przejawów zachowania, ale także ścieżek rozwojowych zachowań zarówno prawidłowych, jak i zaburzonych. […] Niezaprzeczalnym walorem [...] jest również osadzenie prowadzonych rozważań oraz badań w nurcie psychologii, który ciągle jest niewspółmiernie mało wykorzystywany w Polsce. […]

Pragnę bardzo mocno podkreślić, że Autor zaprezentował się jako osoba operująca wiedzą teoretyczną na poziomie ponadprzeciętnym, wykazał się ponadto nie tylko znajomością, ale także umiejętnością analizy i syntezy różnych aspektów posiadanej przez siebie wiedzy, tocząc bardzo ciekawe polemiki. Jest to bardzo istotne i podnosi walor pracy, albowiem Czytelnik nie dostaje do ręki kolejnej pozycji stanowiącej streszczenie innych książek, ale pracę, która odzwierciedla profesjonalizm jej Autora. […]

Przedstawiony materiał jest imponujący i niezwykle bogaty. Wielką umiejętnością Autora jest zaprezentowanie go w tak czytelny i pozwalający Czytelnikowi na jego śledzenie sposób. […] Książkę uważam za bardzo interesującą i potrzebną na polskim rynku.

Zobacz także

Polecane tytuły ( 8 inne tytuły w tej samej kategorii )

Nowa rejestracja konta

Posiadasz już konto?
Zaloguj się zamiast tego Lub Zresetuj hasło