• Obniżka
Kondycja zawodowa nauczycieli – w poszukiwaniu skutecznej profilaktyki wypalenia zawodowego

Kondycja zawodowa nauczycieli – w poszukiwaniu skutecznej profilaktyki wypalenia zawodowego

ISBN: 978-83-8095-464-9
49,80 zł
42,00 zł Oszczędzasz: 7,80 zł

Wyświetl historię cen produktu

Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 42,00 zł

Czas dostawy kurierem InPost 24 godziny! E-booki w ciągu 15 minut!

Podjęcie przez Autorkę w sposób empiryczny problemu szeroko rozumianego dobrostanu psychologicznego nauczycieli, w kontekście potencjalnych oddziaływań profilaktycznych w obszarze stresu zawodowego i wypalenia zawodowego, uważam za bardzo cenną inicjatywę naukową.

Ilość

Celem niniejszej pracy jest próba przedstawienia obrazu wypalenia zawodowego nauczycieli i postrzegania przez nich środowiska pracy.

Książka składa się z pięciu rozdziałów. Rozdział 1 ma charakter teoretyczny i powstał na podstawie literatury przedmiotu. Omówiono w nim rolę zawodową nauczyciela, z wykorzystaniem trzech punktów wektora epistemologicznego (Witkowski 1988):

1) kompetencji zadanych i danych oraz ich rozwoju;

2) koncepcji ukazujących ewolucję paradygmatu roli w wymiarze teoretycznym i praktycznym;

3) kondycji – stresu i wypalenia zawodowego nauczycieli.

Taka perspektywa teoretyczna łączy się z kierunkiem podjętych analiz empirycznych.

Rozdział 2 dotyczy metodologicznych aspektów pracy. Przedstawia cele i problemy badawcze, zastosowane metody badawcze, charakterystykę próby badawczej ze względu na wzięte pod uwagę w programie badawczym zmienne zawodowego funkcjonowania badanych nauczycieli, z uwzględnieniem czynników indywidualnych, takich jak płeć, wiek i staż pracy. Przedstawione zostały tu także procedury dokonywanych analiz statystycznych.

Rozdział 3 dotyczy empirycznej analizy zależności między wypaleniem zawodowym jako syndromem trzech dymensji: emocjonalnego wyczerpania (EW), depersonalizacji (DP), braku poczucia osiągnięć (BPO) u badanych nauczycieli (zmienne zależne), a wybranymi zmiennymi zawodowymi, tj. obciążeniami zawodowymi, obszarami życia zawodowego, poczuciem misji społecznej, satysfakcją z pracy, wartościami zawodowymi (zmienne niezależne), w grupie z dominacją w wypaleniu emocjonalnego wyczerpania oraz w grupie z dominacją w wypaleniu braku poczucia osiągnięć. Najpierw przedstawiono kryteria wyodrębnienia tych dwóch grup nauczycieli oraz dokonano oceny różnic w modelach zawodowego funkcjonowania wyodrębnionych w tych grupach nauczycieli o najwyższych wskaźnikach wypalenia. Przeprowadzone zasadnicze analizy statystyczne objęły: ustalenie współzależności i zależności strukturalnych między EW, DP, BPO (zmienne zależne) a zmiennymi zawodowego funkcjonowania (zmienne niezależne) badanych nauczycieli w grupach z dominacjami wypalenia emocjonalnego wyczerpania i braku poczucia osiągnięć, ustalenie zawodowych uwarunkowań dymensji wypalenia w wyodrębnionych grupach nauczycieli o emocjonalnym i intelektualnym typie wypalenia.

W rozdziale 4 podjęto próbę empirycznej analizy związku wypalenia i jego zawodowych uwarunkowań z etapami profesjonalizacji zawodowej, z uwzględnieniem płci badanych nauczycieli. Założono, że staż pracy różnicuje poziom trzech dymensji wypalenia nauczycieli (kobiet i mężczyzn), gdy weźmie się pod uwagę profil emocjonalny (grupa z dominacja EW) lub intelektualny (grupa z dominacją BPO). Zaprezentowane badania potwierdzają te różnice.

W rozdziale 5 dokonano analizy uzyskanych danych pod kątem optymalizacji interwencji w wypaleniu zawodowym nauczycieli – wyznaczenia celów działań interwencyjnych naprawczych i profilaktycznych. Według Maslach i Lei­tera (1997, 2010, 2011) wypalenie zawodowe odczuwalne jest przez człowieka jako problem osobisty, ale jego źródeł należy szukać w jego sytuacji w pracy. Problemem jest tu odkrycie potencjału atraktoryjnego czynników pracy, ich siły/znaczenia, co umożliwi odpowiednią i odpowiedzialną optymalną interwencję. Diagnoza w omawianym zakresie powinna mieć charakter kompleksowy, będąc podstawą do projektowania interwencji opartych na działaniach dwukierunkowych: eliminujących deficyty (działania etiotropowe z jednoczesną funkcją semiotropową) i wzmacniających potencjały (działania ergotropowe z jednoczesną funkcją semiotropową). Bardzo ważna jest diagnoza pozytywna, ponieważ służy do projektowania czynników stymulujących zaangażowanie, diagnoza negatywna natomiast odnosi się do czynników wypalających. Zdecydowano się dobrać metodykę poszukania czynników specyficznych najmocniej oddziąływujących w skali całej grupy i/lub podgrup badanych nauczycieli przez oszacowanie siły dotychczasowego oddziaływania poszczególnych czynników (na podstawie wyników empirycznych) oraz wrażliwości grupy i/lub podgrup na dalsze oddziaływanie czynników, przynajmniej w nieodległej perspektywie czasowej. Praktycznym rezultatem poszukiwanej metodyki analiz są odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy wskazane (i w jakiej skali) lub konieczne jest podjęcie działań interwencyjnych naprawczych/profilaktycznych?

2. W jakich obszarach należy podjąć działania interwencyjne naprawcze/profilaktyczne?

3. W jakich obszarach działania interwencyjne naprawcze/profilaktyczne będą najefektywniejsze?

Książkę kończy podsumowanie, z podkreśleniem przydatności uzyskanej wiedzy w diagnostyce wyznaczników wypalenia. Opisane wyniki i wypływające z nich wnioski mogą stanowić pewną wskazówkę w organizacji programów interwencyjnych naprawczych i profilaktycznych oraz organizacji promocji zdrowia psychicznego nauczycieli.

194 Przedmioty

Opis

Książka papierowa
oprawa miękka

Lisowska Elżbieta

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Autor

Lisowska Elżbieta

ISBN druk

978-83-8095-464-9

ISBN e-book

 

Objętość

274 stron

Wydanie

I, 2018

Format

B5 (160x235)

Oprawamiękka, klejona

Wstęp          

Rozdział 1

Rola zawodowa nauczyciela  

1.1. Kompetencje nauczyciela         

1.1.1. Kompetencje zadane i dane        

1.1.2. Rozwój kompetencji nauczycielskich     

1.2. Koncepcje nauczycielstwa       

1.3. Kondycja zawodowa nauczycieli         

1.3.1. Wypalenie nauczycieli jako skutek stresu zawodowego     

1.3.2. Całościowe typologie stresorów zawodowych  

1.3.3. Psychospołeczne czynniki nauczycielskiego stresu zawodowego     

1.3.4. Dopasowanie/niedopasowanie do środowiska pracy a wypalenie/zaangażowanie w pracę

1.3.5. Etapy, scenariusze i typy wypalenia zawodowego nauczycieli  

Rozdział 2

Badania własne  

2.1. Problematyka i cele badań      

2.2. Zastosowane narzędzia badawcze  

2.2.1. Kwestionariusz MBI       

2.2.2. Kwestionariusz Obciążeń Zawodowych Pedagoga    

2.2.3. Kwestionariusz Obszary Życia Zawodowego     

2.2.4. Arkusz Opisu Pracy Neubergera i Allerbecka       

2.2.5. Inwentarz Orientacja na Wartości Zawodowe  

2.2.6. Skala Poczucia Misji Zawodowej    

2.3. Próba badawcza     

2.4. Procedury analiz statystycznych 

Rozdział 3

Zawodowe wyznaczniki wypalenia zawodowego nauczycieli  

3.1. Kryteria wyodrębnienia grup homogenicznych     

3.2. Różnice w funkcjonowaniu zawodowym nauczycieli wypalających się w sposób emocjonalny i intelektualny    

3.3. Zawodowe korelaty i predyktory zespołu wypalenia zawodowego nauczycieli  

3.3.1. Zespół wypalenia zawodowego a obciążenia zawodowe nauczycieli  

3.3.2. Zespół wypalenia zawodowego a obszary życia zawodowego  

3.3.3. Zespół wypalenia zawodowego a satysfakcja z pracy  

3.3.4. Zespół wypalenia zawodowego a wartości zawodowe    

3.3.5. Zespół wypalenia zawodowego a poczucie zawodowej misji społecznej  

3.4. Zawodowe determinanty wypalenia zawodowego nauczycieli – synteza 

Rozdział 4

Profesjonalizacja a wypalenie zawodowe nauczycieli  

4.1. Staż pracy a zespół wypalenia zawodowego       

4.2. Zawodowe determinanty wymiarów wypalenia nauczycieli – kobiet i mężczyzn na różnych etapach zawodowej profesjonalizacji  

4.2.1. Grupa z dominacją emocjonalnego wyczerpania 

4.2.2. Grupa z dominacją braku poczucia osiągnięć   4.3. Predyktory wypalenia w grupie nauczycielek  

4.4. Determinanty wypalenia zawodowego nauczycieli na różnych etapach zawodowej profesjonalizacji – synteza  

Rozdział 5

Interwencja w wypaleniu zawodowym nauczycieli – ewaluacja i priorytetyzacja czynników zaradczych 

5.1. Podstawy metodologiczne  

5.2. Optymalna interwencja – cele działań naprawczych  

5.3. Optymalna interwencja – cele działań prewencyjnych  

5.4. Optymalizacja interwencji w wypaleniu zawodowym nauczycieli – synteza

Podsumowanie i wnioski  

Bibliografia  

Spis rycin i tabel  

Fragment

Podjęcie przez Autorkę w sposób empiryczny problemu szeroko rozumianego dobrostanu psychologicznego nauczycieli, w kontekście potencjalnych oddziaływań profilaktycznych w obszarze stresu zawodowego i wypalenia zawodowego, uważam za bardzo cenną inicjatywę naukową. Co więcej, jej wyniki mogą mieć znaczące zastosowanie utylitarne. Bez wątpienia tematyka ta ma ogromne znaczenie społeczne. Funkcjonowanie nauczyciela przekłada się bowiem na jakość jego pracy, także w kontekście relacji z innymi osobami: uczniami, ich rodzicami, jak również ze współpracownikami. Na ten temat mówi się nawet radykalnie: „Nie ma zdrowego psychicznie ucznia bez zdrowego psychicznie nauczyciela”. Badania takie i ich wyniki są szczególnie istotne obecnie – w obliczu znaczących reform oświatowych i zmiany sytuacji zawodowej nauczycieli oraz nowych wymagań wobec przedstawicieli tego zawodu, które wiążą się z dynamicznymi zmianami społeczno-kulturowymi. [...] Ta ważność problemu nie znajduje należytego odzwierciedlenia w liczbie i jakości diagnoz dotyczących kondycji nauczyciela w kontekście jego funkcjonowania w środowisku pracy. [...] Dlatego każdą sensowną próbę takiej diagnozy należy przyjmować z zadowoleniem. Recenzowana książka jest właśnie taką próbą częściowej diagnozy i dzięki dobrze dobranej metodologii badań dostarcza potrzebnej dawki danych, uzupełniając wiedzę o charakterze teoretycznym, jak również dostarczając przesłanek do działań praktycznych w obszarze szeroko rozumianej promocji zdrowia nauczycieli.

Z recenzji dr. hab. Jacka Pyżalskiego


W dzisiejszych czasach zawód nauczyciela wymaga wielu umiejętności oraz kompetencji, których jeszcze kilkanaście lat temu od niego nie wymagano. Obecnie zadaniem nauczyciela jest nie tylko przekazywanie uczniom wiedzy, ale również wykazywanie się na przykład umiejętnościami menadżerskimi. Nauczyciel powinien być nie tylko osobą uczącą danego przedmiotu, ale i mentorem, który inspiruje i rozwija talenty ucznia oraz osobą potrafiącą zarządzać. Nie dziwi zatem fakt, iż nagromadzenie obowiązków, które spadają na nauczyciela negatywnie odbijają się na jego pracy. Stąd prowadzi prosta droga do wypalenia zawodowego, które w przypadku tej profesji pojawia się dość często i to po coraz krótszym stażu pracy.

Dlatego za dość ciekawą pozycję, która pozwoli przybliżyć problem wypalenia zawodowego wśród nauczycieli jest książka Elżbiety Lisowskiej ,,Kondycja Zawodowa Nauczycieli W Poszukiwaniu Skutecznej Profilaktyki Wypalenia Zawodowego”, która łączy w sobie niezbędną wiedzę opartą na bogatej literaturze przedmiotu z interesującymi badaniami własnymi autorki. Książka składa się z pięciu rozdziałów. Pierwszy z nich zatytułowany ,,Rola zawodowa nauczyciela” jest typowo teoretyczny. Autorka omawia w nim najważniejsze kompetencje oraz ich rozwój i zaznacza, że wypalenie zawodowe może być następstwem silnego stresu odczuwanego w tym zawodzie. Zwraca uwagę na to, że postrzeganie (zazwyczaj negatywne) zawodu nauczyciela przez społeczeństwo oraz psychiczne predyspozycje samego nauczyciela mogą znacząco wpływać na odczuwany stres i może przyczynić się do szybszego pojawienia się wypalenia zawodowego.

Rozdział drugi jest wprowadzeniem do analizy własnej autorki książki. Omawia w nim cele i problemy badawcze, jakie chciałaby wyjaśnić oraz opisuje podjęte przez nią próby badawcze na konkretnej grupie nauczycieli, których uszeregowała względem płci, wieku i stażu pracy. Interesujące okazały się w obranej przez panią Lisowską narzędzia badawcze, czyli kwestionariusze: MBI, obciążeń zawodowych pedagoga, obszarów życia zawodowego, opisu pracy Neuberga i Allerbecka, inwentarz orientacja na wartości zawodowe oraz skala poczucia misji zawodowej. W zastosowanej przez nią metodzie istotne okazały się analizy statystyczne, które pozwoliły na uzyskanie procentowych danych.

Przygotowaniem do analizy wypalenia zawodowego wydaje się rozdział trzeci, który skupia się na trzech odczuwalnych przez nauczycieli dymensji: emocjonalnym wyczerpaniu, depersonalizacji i braku poczucia osiągnięć. Bardzo często tym uczuciom towarzyszą inne, wynikające z zawodu. Nauczyciele mogą zatem czuć się obciążeni oraz stracić poczucie misji społecznej charakterystycznej dla swego zawodu, ale i nie odczuwać satysfakcji z pracy. Te wszystkie odczucia autorka nazwała zawodowymi wyznacznikami wypalenia nauczycieli. W dalszych rozważaniach są one niezbędnymi aspektami prowadzonej przez nią w rozdziale czwartym analizy.

Moim zdaniem najciekawszym jest rozdział ostatni, w którym autorka podejmuje się wypracowania metod interwencyjnych w wypaleniu zawodowym. Zwraca ona uwagę na podejmowanie działań naprawczych, ale również wskazuje, że profilaktyka jest równie ważnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę. Wypalenie zawodowe jest przecież odczuwalne jako problem osobisty, dlatego jego źródeł należy szukać nie tylko w miejscu pracy, ale również w predyspozycjach psychicznych osoby. Autorka zwraca uwagę na konieczność podejmowania działań dwukierunkowych polegających na eliminowaniu deficytów oraz na wzmacnianiu potencjałów. Bardzo ważna jest w tym kontekście rola pracodawcy, który powinien stymulować zaangażowanie nauczyciela i wspierać go w trudnych sytuacjach.

Podsumowując, książka Elżbiety Lisowskiej ,,Kondycja Zawodowa Nauczycieli W Poszukiwaniu Skutecznej Profilaktyki Wypalenia Zawodowego” to pozycja przeznaczona przede wszystkim dla środowiska akademickiego, teoretyków zajmujących się wypaleniem oraz nauczycieli znających dość dobrze literaturę przedmiotu i potrafiących analizować przedstawione przez autorkę dane statystyczne. Książka ta nosi wszelkie znamiona publikacji naukowej, którą cechuje specyficzne wyspecjalizowane słownictwo oraz metodyka. Dlatego jeśli szukacie typowego poradnika mającego zawierać przykłady radzenia sobie z wypaleniem zawodowym, to raczej nie będziecie chcieli sięgnąć po tę publikację. Autorkę bowiem w głównej mierze interesują rozważania teoretyczne i badania przez nią podjęte na określonej grupie osób. Pani Lisowska dobrała odpowiednie metody swoich badań i przeanalizowała uzyskane w ten sposób wyniki, ale jej rozważania mają ściśle naukowy charakter. Jej książka może zatem służyć w uzyskaniu wiedzy na temat diagnostyki wypalenia zawodowego, która może okazać się przydatna w tworzeniu programów interwencyjno-naprawczych. Z tego też powodu nie można uznać tej książki za poradnik, w którym znaleźlibyśmy praktyczne porad pozwalające na walkę z wypaleniem zawodowym nauczycieli.

źródło: https://sztukater.pl/ksiazki/item/26381-kondycja-zawodowa-nauczycieli.html

Zobacz także

Polecane tytuły ( 8 inne tytuły w tej samej kategorii )

Nowa rejestracja konta

Posiadasz już konto?
Zaloguj się zamiast tego Lub Zresetuj hasło