Brühlmeier Artur

Arthur Brühlmeier po zdobyciu wykształcenia uprawniającego do nauczania w szkole podstawowej[1] przez 17 lat kierował szkołą w Wettingen obejmującą osiem oddziałów (Gesamtschule), a następnie studiował na Uniwersytecie w Zurychu pedagogikę, psychologię i publicystykę (rozprawa doktorska: „Zmiany zachodzące w myśli Pestalozziego”). Zajmował się potem kształceniem nauczycieli jako wykładowca pedagogiki, psychologii i dydaktyki. Przez ostatnie 20 lat wykładał w Seminarium Nauczycielskim St. Michael w Zug (Szwajcaria), w którym pracował nad koncepcją „Kształcenie nauczycieli jako kształtowanie osobowości” i skutecznie wdrażał wiele reform w duchu postulatów Pestalozziego.

Brühlmeier opracował trzy wydania pism Pestalozziego, między innymi dwutomowe dla Chińskiej Republiki Ludowej. Jest autorem licznych artykułów o tematyce pedagogicznej, dydaktycznej i psychologicznej (patrz: www.bruehlmeier.info ). Ponadto jest jedną z osób administrujących obszerną stroną internetową poświęconą Pestalozziemu: www.heinrich-pestalozzi.de.

Interesuje się muzyką, botaniką i fotografią czarno-białą. Jego zdjęcia były pokazywane publicznie na wielu wystawach. Jest żonaty i ma pięcioro dorosłych dzieci.

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

O autorze

Reguła językowa

Cytaty z dzieł Pestalozziego

Słowo wstępne do wydania drugiego

Wprowadzenie od redaktora naukowego

Kształcenie w duchu Pestalozziego

Wstęp / podstawowy zamysł książki / cel kształcenia

Jakość? Jakość!

Cel: podnoszenie jakości kształcenia / Co to znaczy jakość?

Typowy Pestalozzi

Podstawowa zasada Pestalozziego: zgodność z naturą / potencjalne akty łamania zasady

Daj spokój, wszystko jest przecież względne!

Problemy z wartościowaniem / odwaga wartościowania

Wysil się!

Istota i konieczność osiągnięć uczniów

O formach kontaktu i innych wartościach

Wartości i normy / forma i treść

Słynna triada

Idea harmonijnego, elementarnego kształcenia według Pestalozziego

Głosić kazania o moralności?

Misja wychowawcza szkoły / możliwości kształcenia duchowego

„Człowiek tam tylko jest pełnym człowiekiem, gdzie ćwiczy”

Znaczenie, formy i problemy ćwiczenia / umiejętności i wiedza

Kamień na kamieniu

Zasada kompletności i jej konsekwencje

Otwartość!

Otwartość warunkiem kształcenia

Posłuszeństwo – nie, dziękuję?

Uzasadnienie posłuszeństwa / znaczenie dla szkoły

Dyscyplina to przytomność ducha i ciała

Dyscyplina jako skupienie na zadaniu

Poślij papier tam, gdzie pieprz rośnie

Zasada bliskości / konsekwencje dla szkoły

Wspaniale, tak dużo wolnego!

Życie jako przygotowanie do zajęć szkolnych

Księżyc jest tak duży jak piłka

Uwzględnianie dziecięcego obrazu świata

Nie wiem, w co mam ręce włożyć

Radzenie sobie z prawdziwym i rzekomym nawałem materiału

Rękodzieło czy rękoczyn?

O rozwoju zdolności manualnych

Czym jest człowiek?

Teoria człowieka według Pestalozziego

Siłomierz, czyli walnij Łukasza!

Przemoc w szkole, koncepcje rozwiązań

Dobre chęci i całkowita porażka

Rozwiązywanie konfliktów: przykład z życia

Co robić bez paska?

Władza i autorytet w wychowaniu

Trzydzieści godzin zajęć językowych w tygodniu

Wychowanie językowe jako holistyczna misja szkoły

Można rzec, że żyjemy w czasach wielkich reform. Ich przodową siłą napędową jest głównie ekonomia, która baczy by wszystkim żyło się lepiej. Nie liczą się już idee reformatorów, tylko czyste rachunki ukazujące zyski i straty w sposób prosty, taki by każdy beneficjent demokracji mógł ów rezultat pojąć. Ekonomizacja wdarła się również do edukacji, gdzie system ulega przemianom nie ze względu na osobę, lecz ze względu na ekonomiczną kalkulację. W takich warunkach bezkonkurencyjnej wegetacji system edukacji sterowany centralnie prędzej, czy później musi się wykończyć. Inspiracje do przemian systemu przede wszystkim należałoby czerpać od tych, którym zależy na uczniach – dzieciach, jak i na nauczycielach. Historia myśli pedagogicznej obdarowała nas wieloma godziwymi obrońcami człowieczeństwa, i właśnie dzisiaj w czasie relatywizacji totalnej jest chwila by do nich wrócić i od nich czerpać sprawdzone idee.

Johann Heinrich Pestalozzi w Polsce jest praktycznie nie znany. Pomijając adeptów studiów pedagogicznych (chociaż nie ukrywam powątpiewania) z trudem można szukać tych, co znają choć podstawowe założenia sformułowane przez Szwajcarskiego Korczaka. Pestalozzi był przede wszystkim przyjacielem dzieci i entuzjastą kształcenia do osiągnięcia pełni człowieczeństwa z poszanowaniem integralności dziecka i uznaniem jego autonomii. Jednym z krzewicieli jego idei jest szwajcarski pedagog, psycholog i dydaktyk Artur Brühlmeier, który przez 17 lat kierował szkołą w Wettingen, gdzie skutecznie urzeczywistniał zasady sformułowane przez Pestalozziego. Oficyna Impuls wydała książkę Arthura Brühlmeiera: “Kształcenie Człowieka. 27 kamyczków jednej mozaiki”, z podtyutłem: “Impulsy do kształtowania modelu edukacji zgodnie z zasadami sformułowanymi przez Johanna Heinricha Pestalozziego”. Jest to unikalna synteza myśli wielkiego reformatora, oparta na doświadczeniu wieloletniego praktyka, która dodaje wiary i siły w staraniu o kształcenie w miłości, szczęściu i wzajemnym szacunku.

Pamiętam t-shirt podarowany mi przez rodziców, który przywdziewałem chodząc do szkoły podstawowej. Na frontowej stronie widniał skwaszony – zniesmaczony uczeń, a pod nim napis: “Kocham szkołę i nauczycieli”. Koszulkowy slogan jasno wyrażał moje uczniowskie usposobienie. Jednocześnie jak sięgam pamięcią, pierwsze uświadomione smutki przyszły wraz z pójściem do szkoły. Dzisiaj, gdy obserwuję Marysię (20 miesięcy), która ucząc się świata jednocześnie czerpie z tego radość, jestem przekonany, że cała edukacja może opierać się na pasji poznawania; niezaspokojonej (nigdy) ciekawości, a jednocześnie być doświadczeniem radości oraz szczęścia.

Bruhlmeier ukazuje w swojej książce, że szkoła nie musi być kołchozem bitym na modłę czterdziestopięciominutowych lekcji, podczas których nauczyciel walczy z lenistwem i nudą uczniów. Przede wszystkim cała jakość kształcenia zależy od nauczyciela. Dopóki nauczyciel nie uprzytomni sobie, że tylko swoją pasją do wiedzy oraz postawą pełną miłości może zdobyć zaufanie uczniów i wzbudzić w nich ciekawość poznawczą, dopóty klasy będą wypełnione martwym, bezproduktywnym czasem zarówno jednych jak i drugich. Bruhlmeier namawia do obalenia paradygmatu obecnie dominującej szkoły, przypominającej strukturalnie zakład produkcyjny. Nauka powinna być żywa, doświadczana przez uczniów namacalnie wszystkimi zmysłami i sferami egzystencji; bez podziałów na czas zajęć i wiek uczniów. Autor dużo uwagi poświęca refleksji nad postawą nauczyciela. Ten w myśl Pestalozziego, powinien najpierwej kochać dzieci, znając i akceptując ich naturę. Powinien wyznaczać się dużą wiedzą o świecie, być obytym w sztuce, muzyce, literaturze, filozofii i szeroko pojętej humanistyce. Niezależnie czy uczy matematyki, chemii, czy biologii; im większą dysponuje siecią powiązań tym łatwiej będzie mu uatrakcyjnić przekaz. Książka Arhtura Brühlmeier’a powinna wejść do kanonu lektur obowiązkowych studentów pedagogiki. Nie można być bowiem nauczycielem bez ideałów. Jeżeli już tacy są, to tylko szkoda najmniejszych. Bo czyż nie jest zgorszeniem mieć złego nauczyciela.

Pestalozzi mówi: “[...] Godziny miłości, łagodności, pokoju – oto jedyne godziny życia.” Bruhlemier rozwija myśl, która mogłaby stać się mottem każdego domu, szkoły i instytucji. Tylko w warunkach bezpieczeństwa, psychicznego komfortu, miłości i pokoju, możemy się rozwijać, uczyć i uwalniać swój potencjał. Wychowanie jest współistotne z rozwojem duchowym i moralnym – najgłębszy cel kształcenia serca dostrzega w “wierze i miłości” – “Jeśli zapomnisz o Bogu, zapomnisz o sobie samym, bowiem miłość do Boga jest Twoim życiem, [...] węzłem łączącym siły twojej głowy i twojego serca…”

27 tekstów składających się na publikację koresponduje ze sobą, choć nie są zależne od siebie. Dzięki temu książkę Arthura Brühlmeiera można czytać na wiele sposobów. Pięknie wydana w twardej oprawie może służyć za poradnik szczęśliwego życia; lektura zachęca – jak sam tytuł wskazuje – do kształcenia. Nawet dystansując się od problemów edukacji można odebrać treść personalnie, wzbudzając w sobie pasję do kształcenia, rozwijania ducha, umysłu i ciała. Nie ważne czy jesteśmy rodzicem, nauczycielem, czy studentem; zawsze świadczymy swoją osobą o człowieczeństwie, a im bardziej promieniuje od nas jego pełnia, tym lepiej dla świata i wszystkich naszych bliskich.

źródło: http://tataimama.wordpress.com/2013/08/02/ksztalcenie-czlowieka-27-kamyczkow-jednej-mozaiki-arthur-bruhlmeier/

Jan Henryk Pestalozzi (1746–1827) inspiruje po dzień dzisiejszy na całym świecie pedagogów o orientacji humanistycznej i będzie jeszcze dla kolejnych pokoleń niedościgłym wzorem sztuki wychowywania innych do samowychowania w sposób nieautorytarny, a przy tym integralny, holistyczny czy – jak niezwykle trafnie określa to Arthur Brühlmeier – harmonijny, z pełnym dostrzeganiem i poszanowaniem ich godności oraz wspomaganiem ich rozwoju indywidualnego w warunkach bezpośredniej i zorientowanej na człowieka demokracji środowisk socjalizacyjnych. […] Powrót do podstawowych wartości humanistycznych wymuszają […] liczne tragedie osobiste naszych wychowanków, rodzinne dramaty i szkolne porażki wychowawców, pedagogów czy instruktorów. […] Ktoś musi wreszcie przerwać tamę milczenia o pedagogice, która staje się coraz bardziej w naszym życiu nieobecna, wypierana czy zaniedbywana tylko dlatego, że jej normatywność nie jest zakorzeniona w żadnej doktrynie politycznej i ekonomicznej.

Powrót do fundamentalnych prawidłowości kształcenia i (samo)wychowania w wydaniu szwajcarskiego pedagoga-reformatora i jego następców nie ma służyć jakiejkolwiek formacji rządzącej czy opozycyjnej do wywierania instrumentalnego wpływu na system kształcenia i formowanie osobowości młodych pokoleń. To upomnienie się współczesnego Korczaka ze Szwajcarii (bo tak określano w Polsce przed drugą wojną światową Pestalozziego) o konieczność odrodzenia tego, co dla tych procesów jest pierwotne i konstytutywne, gwarantując ich większą efektywność i mniejszy zakres możliwych do zaistnienia dysfunkcji czy niepowodzeń. […]

To nie jest książka z historii myśli wychowawczej, z dziejów pedagogiki społecznej czy opiekuńczo-wychowawczej, ale ze współczesnej filozofii wychowania, której założenia adresowane są do wrażliwości, duchowości, sumień i otwartości nauczycieli i pedagogów. […] czyta się ją z ogromną satysfakcją intelektualną, także dzięki bardzo dobremu tłumaczeniu i świetnej edycji Oficyny Wydawniczej „Impuls”. 

Fragment wprowadzenia

prof. zw. dr. hab. Bogusława Śliwerskiego