Pedagogika sokratejska
Autor:
Jodłowska Bogusława
ISBN: 978-83-7587-706-9
28,00 zł
20,00 zł
Zniżka 8,00 zł
Niniejsza książka jest pierwszym, szerszym opracowaniem pedagogiki sokratejskiej i nie daje całościowego i systematycznego wykładu problemów oraz ich rozwiązań.
Niniejsza książka jest w pierwszym rzędzie pracą o mądrości Sokratesa, a niewątpliwie także o „mądrości wychowawczej”, a dopiero później jego „pedagogice”, w której się ona objawiała, a którą utrwalili dla potomnych jego uczniowie.
Niniejsza książka stawia sobie następujące cele:
– zapoznanie z sokratejską nauką prowadzenia człowieka drogą mądrości i prawdy ku dobru czyniącemu życie ludzkie wartościowym;
– zapoznanie z zasadami sokratejskiej elenktyki i majeutyki oraz problematyką pytań, poleceń nauczyciela, a także dialogu
– modelu układu czynności pedagogicznych;
– poznanie zróżnicowanych warunków i form organizacyjnych sokratejskiego nauczania.
Niniejsza książka jest pierwszym, szerszym opracowaniem pedagogiki sokratejskiej i nie daje całościowego i systematycznego wykładu problemów oraz ich rozwiązań. Prezentuje raczej ciągle jeszcze wybrane problemy filozoficzno-pedagogiczne i metodologiczne, częściowo publikowane, poprawione i uzupełnione, powstające w różnym czasie i odpowiadające na zapotrzebowania różnych spotkań konferencyjnych, wykładów i seminariów prowadzonych ze studentami kilku uczelni na przestrzeni wielu lat. Równolegle z dociekaniami teoretycznymi prowadzone były badania wdrożeniowe, których wyniki będą publikowane w kolejnych tomach coraz wnikliwiej analizujących problemy pedagogiki sokratejskiej. Zdaję sobie sprawę, że ciągle jeszcze jestem u początków poznawania wielkiej i głębokiej myśli sokratejsko-platońskiej oraz u początków budowania pedagogiki, która – jeżeli dobrze ją rozumiem – może wnieść wiele wartości do myślenia i działania pedagogów oraz do teorii współczesnej pedagogiki, otwierając je w większym zakresie na humanizm. Sokrates zawsze otwierał myśl i nigdy nie chciał jej ostatecznie domknąć po to, by niepokoiła, zdumiewała, zmuszała do krytycznego namysłu. Może ta książka też będzie dla wielu osób takim otwarciem się na początki pedagogiki i problemy, które starałam się przybliżyć, szczególnie myślę tu o studentach pedagogiki i nauczycielach.
Jodłowska Bogusława
doktor nauk humanistycznych, pracownik Instytutu Pedagogiki na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jej zainteresowania naukowe obejmują: nowoczesną szkołę; zmianę roli nauczyciela; ucznia w teatrze życia lekcyjnego; nowe techniki symulacji aktywności ucznia na lekcji.
Oficyna Wydawnicza "Impuls"
Autor | Jodłowska Bogusława |
ISBN druk | 978-83-7587-706-9 |
ISBN e-book | 978-83-7587-706-9 |
Objętość | 294 stron |
Wydanie | I, 2012 |
Format | B5 (160x235) |
Oprawa | miękka, klejona |
Przedmowa
Część I
Człowiek i Logos
Z podstaw sokratejskiej antropologii pedagogicznej
Rozdział I
Problem i metoda
1. Problemy
2. Kwestia źródeł i rekonstrukcji pedagogicznej myśli Sokratesa
Rozdział II
Filozoficzne źródła pedagogiki sokratejskiej
1. Życie Sokratesa – ewolucja umysłu i ducha wychowawczego
2. Sokrates i presokratycy – u początków pedagogiki
3. Sokrates i sofiści – spór o filozofię człowieka Sokratejski przewrót na tradycyjnej skali wartości
Rozdział III
Sokrates i pytanie o jakość życia
1. Jakość życia ideą kierunkową wychowania sokratejskiego
2. Sokrates, czyli jakość życia ważniejsza od ciągłości tylko biologicznej egzystencji
3. Gnothi seauton – sokratejskie wezwanie do troski o poznanie siebie
Rozdział IV
Pytanie o wychowanie i sokratejską pedagogikę
1. Jak możliwe jest wychowanie?
2. Parabola jaskini: sens i znaczenie wychowania
3. Ewolucja istoty pojęcia paidagogos
Rozdział V
Kto (co) więzi potencjał ludzki?
Rozważania z perspektywy antropologii sokratejskiej
1. Potencjalność ludzka w ujęciu antropologii sokratejskiej
2. Trudny uczeń „produktem” pedagogiki opartej na reprodukcji i transmisji wiedzy. Prawo odpłaty
3. Pedagogika sokratejska szansą wyeliminowania problemu „trudnego ucznia”
Część II
Logos jako Dialogos
Pedagogika sokratejska – metodologia procesu wychowania
Rozdział VI
Wartości i cele sokratejskiej pedagogiki
1. Mądrość jako wartość i cel pedagogiki sokratejskiej
2. Prawda, dobro, piękno jako wartości i bliższe cele wychowania sokratejskiego
3. Sokratejskie poszukiwanie „trwałego kodu moralnego”
4. O sokratejskiej bezinteresowności i miłości pedagogicznej
Rozdział VII
Treści wychowania sokratejskiego
1. Treści wychowania są „pokarmem duszy” – rozważania w kontekście sporu Sokratesa z sofistami w Gorgiaszu Platona
2. Definiowanie pojęć
3. Problemy wiedzy i niewiedzy. Teoria koherencji wiedzy
Rozdział VIII
Proces sokratejskiego wychowania – pytanie o dialog i metodę
1. Ontologiczna koncepcja sokratejskiego dialogu
2. Pytanie o metodę nauczania/wychowania
3. Elenktyka i majeutyka a problem sokratejskich pytań – praktyczny wymiar mądrości sokratejskiego wychowania
4. Dialog sokratyczny czy dogmatyczny?
Analiza dialogu lekcyjnego
Część III
Plus ratio quam vis
Pedagogika sokratejska w XXI wieku
Rozdział IX
Sokratejski nauczyciel – intelektualista a człowiek duchowy
1. Kiedy nauczyciel może być promotorem kultury wrogości?
2. Wychowanie sokratejskie a badania „nowego paradygmatu”
3. Sokrates, action research i idea ucznia jako badacza
4. Sokratejski nauczyciel jako badacz
Rozdział X
Pedagogika sokratejska – Uniwersytet – Europa w XXI wieku
1. Sokrates a wychowanie w warunkach zróżnicowania kulturowego Europy
2. Powrót do Sokratesa to powrót do antropologii (pedagogicznej) postrzegającej człowieka w perspektywie mądrości
3. Współczesny uniwersytet sokratejską agorą – w trosce o mądrość nauczyciela
Bibliografia
Indeks nazwisk
Aneks
Załącznik 1. Platon Menon (fragment)
Załącznik 2. Rodzaje pytań sokratejskich według K. Sośnickiego
Załącznik 3. Dialog lekcyjny
Sokrates otworzył wrota prawdziwemu humanizmowi, a tym samym autentycznemu wychowaniu, wskazując potrzebę szerszego, bardziej całościowego spojrzenia na świat i na człowieka, który ma w tym świecie do wykonania wielkie zadanie warunkowane wartościowym życiem, godnym człowieka. To zadanie wiąże się ze zdobywaniem mądrości, koniecznej do rozpoznawania prawdy, dobra, piękna i życia według tych wartości. Do wypełnienia owych zadań po- trzebna mu jest pomoc innej osoby (osób), która doprowadzi do zauważenia błędów w myśleniu (elenktyka) i pomoże pytaniami w poszukiwaniu prawdy, „wydobywając” ją z wnętrza człowieka (majeutyka), gdzie potencjalnie jest obecna „przedświadomie”. Te dwie metody Sokratesa, elenktyczna i majeutyczna, to podstawy do określenia drogi, którą należy prowadzić dziecko/wychowanka [...].
Fragment książki